SEREBRAL PALSİDE AYAK SORUNLARI

Serebral palsili bir hastada ayakta görülebilen deformiteler:

• ekinus deformitesi (düşük ayak)
• pes ekinovarus (çarpık ayak)
• pes valgus (içe basma)
• ayak bileğinde valgus deformitesi
• halluks valgus
• dorsal bunyon

Ayakta Ekinus Deformitesi (Düşük Ayak)

Nedeni

Triseps sura kası, gastroknemius ve soleus kaslarından oluşur. Gastroknemius kası dizin arkasında femur kondillerinden, soleus kası ise tibianın üst ucunun arka yüzünden orijinini alır. Her iki kas birleşerek triseps sura kasını oluşturur ve ortak bir kirişle (Aşil tendonu) kalkaneusun (topuk kemiğinin) arkasına yapışır. Triseps sura kasının işlevi ayağa plantar fleksiyon hareketini yaptırmaktır.

Yürüme siklusu basitçe, yürüme sırasında aynı ayağın artarda iki kez yere değmesi arasında geçen süre olarak tanımlanabilir. Yürüyüş siklusunun kabaca yarısı ayağın yere temas etmediği salınım evresine, diğer yarısı da ayağın yere temas ettiği duruş evresine ayrılır. Yürüyüş siklusu sırasında her kas bu siklusun belli bir kısmında etkindir.

Serebral palzili hastalarda ilgili kasın aktivitesi ya tüm yürüme siklusu boyuncadır, ya da siklus içindeki aktivite göstermesi gereken andan ya daha önce, ya da daha sonra gerçekleşir, yani evre değişikliği gösterir. Söz konusu triseps sura ise, birinci şıkta ayak bileği sürekli düşük ayak pozisyonundadır; ikinci şıkta ise duruş evresinde aktivite göstermesi gereken triseps sura salınım evresinde aktivite gösterdiğinden ayak havadayken düşük ayak konumundadır. Bunun sonucunda da ayak yere basarken önce topuğu ile değil de parmak ucuyla temas eder. Normalde ayak yürüyüş siklusunun duruş evresinin sonunda ön kısmıyla basarak yaylanır, ivme alır. Ancak ekinusu bulunan serebral palsili hastada ayak zaten düşük ayak konumunda bulunduğundan bu yaylanma (push off) özelliğini kaybeder ve adım mesafesi azalır. Hem hastanın bozuk olan dengesi daha da olumsuz etkilenir, hem de yürüyüş bozulur.