Tedavi

Endikasyonlar. Halluks valgus açısının 25 dereceyi aşmadığı hafif olguda deformitenin hastanın yaşantısını ne kadar etkilediği ve hastanın ve ebeveynlerin beklentisinin ne olduğu iyice ortaya konmalıdır. Hastaya parmak arası makara ve başparmağı düzgün konumda tutan gece ateli kullandırtılır. Başparmağı valgusa zorlayan yüksek topuklu, ucu dar ayakkabılar yasaklanırken, başparmağa fazla bası yapmayan yumuşak deriden üretilmiş, önü geniş, düz topuklu ayakkabılar önerilir. Bu amaçla piyasada çok çeşitli ürün bulunmaktadır. Her ne kadar tüm bu önlemlerle deformitenin düzelmesi sağlanamazsa da, en azından ilerlemesi yavaşlatılır ve hastanın ağrısı oldukça hafifletilir.

Orta dereceli olguda (halluks valgus açısı 25 ila 40 derece arası) başlangıçta hasta cerrahi dışı yöntemlerle izlenir ve cerrahi girişim düşünülse bile bu işlem mümkün olduğunca 1. metatarsın büyüme plağı kapanana dek ertelenir. Adölesan halluks valgusun tedavisi bu yönüyle erişkin şeklinin tedavisinden farklılık gösterir.

İleri olguda (halluks valgus açısı 40 dereceden fazla) cerrahi girişim gerekir. Hastanın klinik yakınmaları 1. metatarstaki büyüme plağının kapanmasını bekleyemeyecek kadar fazlaysa cerrahi yaş 12 yaşına kadar çekilebilir.

Cerrahi dışı yöntemlerle kontrol edilemeyen ağrı (bunyon ağrısı, transfer metatarsalji) ve ayakkabı kullanamama cerrahi endikasyonları oluşturur, ancak ergenlik çağında bu yakınmalar çoğunlukla erişkin yaştaki kadar rahatsız edecek boyutta değildir. Ergenlik çağındaki bir kişinin ebeveynleri daha çok deformitenin ilerleyip ilerleyemeyeceği ile, hastanın kendisi de kozmetik görünümle ilgilidir. Bu nedenle hastanın beklentisi ve ruhsal durumu iyi anlaşılmalıdır. Halluks valgus cerrahisinin nihai sonuçları beklendiği kadar ideal değildir. Örneğin, hastaların ancak % 60 ila % 70’i ameliyat sonrası istedikleri ayakkabıyı giyebilir duruma gelirler. Başarı iyi bir cerrahi planlama gerektirir.

Adölesan halluks valgusta cerrahi girişim erken yaşta yapılacak olursa yüksek oranda başarısızlık (yineleme, ters deformite vb.) ile karşılaşılır. Bunun nedenleri çeşitlidir. Örneğin, adölesan halluks valgusa sıkılıkla metatarsus primus varus eşlik eder ve tedavide 1. metatars tabanında yapılacak osteotomi tercih edilir. Ancak 1. metatarsın büyüme plağı diğer metatarsların aksine proksimal uçtadır. Büyüme plağına yakın yapılacak bir osteotominin sakıncaları bulunduğundan (büyüme plağı hasarına bağlı açısal deformite, kısalık), cerrahi girişimin mümkün olduğunca geciktirilerek (nadir olan ileri olgular hariç) söz konusu büyüme plağı kapandıktan sonra (15 ila 16 yaşından sonra) yapılması tercih edilir. Büyüme plağı açık bir kemikte yapılacak osteotomiden sonra o kemikte aşırı uzama olasılığı bulunduğundan, çocukluk çağında 1. metatarsta yapılacak bir osteotomi normalden uzun bir 1. metatarsla sonuçlanabilir. Halluks valgusun nedenlerinden biri de normalden uzun 1. metatarstır. Ayrıca adölesan halluks valgus erişkin yaş öncesi nadiren ciddi boyutlara ulaşır. Bu nedenle cerrahi girişimin geciktirilmesi büyük bir sorun yaratmaz.