Çocukta Gelişecek Bacak Uzunluk Farkının Öngörülmesi

Uzama Biçimleri

Muayeneye getirilen çocukta bacak boyu eşitsizliğinin saptanması durumunda öncelikle bu farkın kemik boyunu doğrudan etkileyen bir nedenden mi (örneğin, kırılan kemiğin kısa olarak iyileşmesi), yoksa uzamasını etkileyen bir nedenden mi kaynaklandığını anlamak gerekir. İlkinde uzama etkilenmediğinden statik bir fark söz konusudur; sadece mevcut uzunluk farkını hesaplamak yeterli olur. İkincisi ise uzamanın etkilendiği dinamik bir durumdur ve iskelet olgunlaşmasına kadar geçecek sürede farkta artış olacağından ayrıntılı hesaplamalara gerek duyulur. Bacak uzunluk farkı görülen olguların çoğunda fark doğrusal olarak artar, ancak bu bacak uzunluk farkına yol açan her hastalık sonrası için geçerli değildir. Bu nedenle gelişecek bacak uzunluk farkını öngörürken farka neden olan durumun muhakkak dikkate alınması gerekir.  

Bacak uzunluk farkı saptanan çocuklarda neden bacak uzun kemiklerindeki (femur, tibia, fibula) doğumsal bir kısalıksa fark doğrusal olarak artar (Shapiro tip I). Örneğin, fark 2 cm ve bacak boyu 40 cm olan bir çocukta bacak boyu 80 cm’e ulaştığında fark da 4 cm’i bulur. Bu durum ayrıca enkondromatoz (Ollier hastalığı) ve büyüme plağı hasarları için de geçerlidir.

Fazla bir bacak uzunluğu farkı yaratmayan (< 5 ila 6 cm) bacak uzun kemiklerindeki doğumsal kısalıkta farktaki artış zamanla hız keser (Shapiro tip II). Çocuk felci hastaları hem Shapiro tip I, hem de tip II özelliği gösterir.

Bacak uzun kemik kırığından sonra görülen aşırı uzama zamanla yavaşlayarak belli bir süre sonra biter; yani fark önce bir artış gösterir, sonra da bir plato çizer, artmaz olur (Shapiro tip III).

İdyopatik hemiatrofi veya hemihipertrofi hastalarında Shapiro tip I, tip II, veya tip III özellik görülebilir.

Septik artrit veya gelişimsel kalça çıkığı tedavisi sırasında gelişen avasküler nekroz gibi durumlardan sonra oluşan bacak uzunluk farkı önce artış gösterir, sonra plato çizer, en sonunda da yine bir artış gösterir (Shapiro tip IV).

Bazen de bacak uzunluk farkı önce artar, sonra plato çizer, sonunda da azalışa geçer (Shapiro tip V).

Perthes hastaları bu fark eğrilerinden herhangi birini izleyebilir. Aynı şekilde nörofibromatoz veya jüvenil romatoid artrit hastalarında tip IV hariç tüm tiplerin özelliği görülebilir.