Anatomi ve Sınıflama

Brakiyal pleksus omurilikten çıkan 5 sinir kökünün (C_5-8 ve T₁) oluşturduğu bir ağdan ibarettir. Sinir kökleri birbirleriyle kaynaşarak önce trunkusları (gövde), sonra dalları (divizyon), en son olarak da kordonları (kordlar) oluşturur. Omuz çevresi kaslarına ve kol kaslarına dağılan periferik sinirler tüm bu ağdan (büyük oranda kordlardan) çıkar. C_5-6 sinir köklerine üst pleksus, C₇ sinir köküne orta pleksus, C₈-T₁ sinir köklerine ise alt pleksus denir.

Brakiyal pleksus yaralanmaları üç grupta toplanır: üst brakiyal pleksus yaralanması (tip 1), tüm brakiyal pleksus yaralanması (tip 2) ve alt brakiyal pleksus yaralanması (tip 3).

Üst brakiyal pleksus hasarında C₅ ve C₆ sinir köklerinden çıkan sinirler zarar görür. Bazen C₄ sinir kökü de tabloya katılır. En sık görülen doğumsal kol felci yaralanma şeklidir. Diğerlerinin toplamından 4 kat daha fazla görülür. Erb felci adıyla anılır. Gerilmeyle hasar gören kısım çoğunlukla C₅ ve C₆ sinir köklerinin birleştiği yerin hemen distalidir. Sırt kaslarından romboidleri kontrol eden dorsal skapuler sinir ve gövdedeki serratus anterior kasını innerve eden uzun torasik sinir bu birleşmeden daha önce ayrıldığı için, bu kaslar çoğunlukla olaydan etkilenmez. Omuzda dış rotator kaslar, dirsekde fleksör kaslar ve elde ekstansör kaslar olaydan başlıca etkilenen kaslardır.

Alt brakiyal pleksus hasarında C₈ ve T₁ sinir köklerinden çıkan sinirler zarar görür.  Klumpke felci adıyla anılır. Daha çok omuz abdüksiyondayken koldan çekme sonucu oluşur. El bileği ve el parmak fleksörleri ile elin intrinsik kasları olaydan başlıca etkilenen kaslardır.

Makat gelişi konumundaki bir bebeği doğurturken gövdeden çekmekle daha çok alt pleksus, baş gelişinde ise boyundan çekmekle daha çok üst pleksus gerilerek yaralanabilmektedir. Eğer C₄ sinir kökü de brakiyal pleksusa katılıyorsa, bu anomali pleksusu daha sabit hale getirdiğinden üst pleksus gerilmeyi daha az tolere eder hale gelir.

Bir yenidoğanda kalıcı sinir hasarı için brakiyal pleksusa ait sinirlerin ne ölçüde gerilmesi gerektiği bilinmemektedir, ancak boyun bölgesinde üst pleksusu çevreleyen yumuşak dokuların daha güçlü olması ve pleksusun daha bir oblik seyir göstermesi, üst pleksusa ait sinir köklerinin omurilikten kopmasını güçleştirir. Diğer taraftan, daha zayıf bir yumuşak doku desteğine sahip ve yatay seyreden alt pleksusa ait sinir kökleri daha az bir gerilmeyle omurilikten kopabilir.

Doğumsal kol felcinde klinik tablonun derecesi ve prognoz sinir hasarının niteliğine göre değişir. Sinir hasarı Seddon veya Sunderland sınıflamalarına göre derecelendirilir.

Brakiyal pleksusun gerilme yaralanmalarında aynı anda farklı bölgelerde farklı tipte sinir hasarı görülebilir.