İÇE DÖNÜK YÜRÜME

İçe dönük yürüme çocuk ortopedisi polikliniğine en fazla başvuru nedenleri arasında yer alır. Hasta genellikle kız çocuğudur ve içe dönük yürüme çift taraflıdır. Güvercin yürüyüşü ebeveynleri rahatsız eder.

İçe dönük yürüme bacakta tek bir seviyeden kaynaklanabildiği gibi, kalça eklemi, kaval kemiği ve ayak gibi birden fazla seviyeden de kaynaklanıyor olabilir. Normal görünen bir çocukta içe dönük yürümeye neden olan başlıca üç durum söz konusudur:

• femoral anteversiyon

• tibiada iç rotasyon kusuru

• metatarsus adduktus

Klinik Görünüm

Çocuktaki yakınmalar içe dönüklüğün şiddetine paraleldir. Bunun anlaşılması için çocuğun doğru bir hat üzerinde yürütülerek önden ve arkadan izlenmesi gerekir. Muayene tüm bacağı kapsamalı ve her seviyedeki açılanma araştırılmalıdır. Zaman ayırmadan, sadece muayene masasında yapılan üstün körü muayene ile karmaşık durumların aydınlatılması olanak dışıdır.

İçe dönük yürümenin bütün şekillerinde ağrı yoktur.

Femoral Anteversiyon

Femur boynu ortasından geçen hattın izdüşümü ile dize komşu femur kondillerinin arkasından geçen ve yatay planda femur enlemesine eksenini ifade eden hat arasındaki açı uyluk kemiğinin torsiyonunu gösterir. Eğer bu açı öne doğru bakıyorsa antetorsiyon, arkaya doğru bakıyorsa retrotorsiyon olarak adlandırılır. Çocuktaki femoral antetorsiyon derecesinin yaşa uyan normal değerinin iki standart sapma değerinden daha fazla olduğu duruma femoral anteversiyon denir. Aynı şekilde çocuktaki femoral retrotorsiyon derecesinin yaşa uyan normal değerinin iki standart sapma değerinden daha fazla olduğu duruma da femoral retroversiyon denir. Femoral anteversiyon genellikle klinik yakınmalara neden olur. Genelde daha sık görülen hafif şekillerde hasta 2 ila 4 yaşlarındayken ebeveynler tarafından bu durumun ilerleyebileceği endişesiyle getirilir.

Eğer çocuğa daha önce gelişimsel kalça dispalizisi nedeniyle bir tedavi uygulanmışsa, arta kalan femoral anteversiyona bağlı olarak çocukların içe dönük yürümeleri normaldir. Zamanla geçeceği öngörülen bu durum ebeveynlere başlangıçta anlatılmalıdır.

İçe dönüklük belli miktardaysa çocukta sık sık takılmalar, tökezlemeler ve hatta düşmeler görülür. Çocuk merdiven çıkarken merdiven basamağına, kaldırım atlarken kaldırım kenarına ve yerdeki nesnelere takılıp düşmeye başlar. Bu takılma ve düşmeleri yeni yürümeye başlamış çocuktaki yürümeyi yeni öğrenme olayı ile karıştırmamak gerekir.

İçe dönüklük koşarken ve çocuk yoruldukça daha belirgin hale gelir. Muayenede bacaktaki yaralanma izleri içe dönüklüğün boyutu açısından dolaylı bir göstergedir.

Femoral anteversiyona bağlı içe dönüklükte çocuk oturduğunda bacaklarını her iki yana açarak "W" şeklinde oturur. Bu türlü oturmanın kalçaya zarar vereceği endişesiyle ebeveynler çocuklarının bu şekilde oturmasına sürekli müdahale ederler. Bu şekilde oturma kemiksel bir deformiteye bağlı olduğundan bu çabalarının bir anlamı yoktur. Ayrıca femoral anteversiyon zamanla düzeldikçe çocuklarının artık eskisi gibi "W" şeklinde oturmadığını göreceklerdir. Femoral anteversiyonun azalmasıyla çocuk bacaklarını altına alarak oturmaya, femoral anteversiyonun normalleşmesiyle de bağdaş kurarak oturmaya başlar.

Bazen femoral anteversiyon tibianın dışa dönüklüğü ile telafi edildiğinden ayakta basarken bacak düzgün görünür, ancak çocuk koşturulduğunda, ya da hızlı yürütüldüğünde ayağın havada olduğu sürede içeri kaçtığı ve yürüyüşü bozduğu görülür.

Tibiada İç Rotasyon Kusuru

Bebek, rahim içindeki konumuna bağlı olarak, kaval kemikleri (tibia) genellikle içe dönük olarak doğar; yani kaval kemiği uyluk kemiğinde olduğu gibi kendi uzun ekseni etrafında içeri doğru burulmuştur. Bu normal, fizyolojik bir durumdur. Tibia kemiğindeki bu içe dönüklük ilk 1 yaş içerisinde düzelir. Çocukların bazılarında bu durum bu süre içerisinde gerçekleşmez. Tibiadaki dönüklük çocuk yürümeye başladıktan sonra hemen fark edilir.

Tibiadaki kusura bağlı içe dönüklük kız ve erkekte eşit oranda görülür.

İçe dönüklük birden fazla seviyede olduğu zaman daha da belirginleşir. Bu durumda bacaklar arasında içe dönüklük açısından genellikle bir miktar fark bulunur.

Metatarsus Adduktus

Metatarsus adduktusun klinik görünümü kendi bölümünde anlatılmıştır.