TİBİA VARA

Tibia proksimal epifizi ve büyüme plağını tutan ve bacakta içe doğru bükülmeyle sonuçlanan büyüme geriliğidir. İki taraflı olduğunda parantez bacak (O Bein) görüntüsü ortaya çıkar.

Tibia varanın 3 yaşından önce ortaya çıkan (infantil tibia vara) ve 10 yaşından sonra fark edilen (adölesan tibia vara) birbirinden farklı iki tipi vardır. 3 ila 10 yaş arasında saptanan olgular ise infantil tibianın geç başvuran şekilleridir.

İNFANTİL TİBİA VARA

Blount hastalığı olarak bilinir. Tibia proksimal epifizinde kamalaşma, metafizin medial tarafında gaga şeklinde kemik çıkıntısı ve büyüme plağının hemen altından açılanma bu hastalığın karakteristiğidir.

Nedeni

Bilinmemektedir. Yürümeyen çocukta görülmemesi gelişimsel bir hastalık olduğunu düşündürür. Birden fazla nedene bağlı olarak geliştiği düşünülmektedir ki, şişmanlık bunlar arasında yer almaktadır.

Genel Özellikler

Deformite genellikle çift taraflıdır. Kızlarda daha sık görülür. Çoğunluğu şişman çocuklardır. Öyküde erken yürüme dikkat çeker.

Fizyopatoloji

Tibia proksimal uç büyüme plağının hem iç tarafında, hem de bunun karşısındaki metafizde kemikleşme bozulmuştur. Büyüme plağının dış tarafında büyümenin normal devam etmesi sonucu giderek tibia vara deformitesi gelişir. Açılanma arttıkça büyüme plağının iç tarafına düşen yük artacağından basınçla buradaki büyüme plağı kısmı kapanır ve kemiksel köprü oluşur. Böylelikle deformite kalıcı hal alır. Erken yürüme ve şişmanlık, hele hele bunların birlikteliği, deformitenin ortaya çıkışında önemli rol oynar.

Klinik Görünüm

Deformite çocuğun yürümeye başlamasıyla gelişir. Genellikle 2 ila 3 yaş arasında fark edilir. 2 yaş geçtiği halde parantez bacak görünümü düzelmeyen, hatta ilerleyen çocukta Blount hastalığı düşünülmelidir.

Tibiadaki açılanma hemen dizin altından başlar. Tibia aynı zamanda uzun ekseni etrafında içe doğru dönüktür. Bacaklardaki sorun çocuğa arkadan bakıldığında daha güzel görünür.

Açılanma ve içe dönüklük yürümeyi oldukça bozar. İçe dönük ayağıyla hasta tökezler, yerdeki nesnelere takılır. Deformite iki taraflıysa ayaklar birbirine dolanır ve hasta sık sık düşer. Kaldırım atlamada ve merdiven çıkmada zorlanır.

İleri olguda ayakta dururken dizin dışa doğru itildiği gözlenir (tibianın laterale sublüksasyonu). Bu özellik dizin ekstansiyona gittiği yürüyüşün duruş evresinde çok göze çarpar.

Elle muayene edildiğinde dizin hemen altında, iç tarafta kemiğin bir tümsek oluşturduğu fark edilir.

• Blount hastalığı

• Blount disease