OSGOOD-SCHLATTER HASTALIĞI

Dizin düz durmasını (ekstansiyon) sağlayan kuadriseps kası, kuadriseps tendonu aracılığıyla diz kapağına (patella) yapışır. Diz kapağı alt ucundan orijin alan patellar tendon ise kaval  kemiğinin (tibia) tüberositas tibia denilen kısmına yapışır. Patellar tondonun tibiaya yapıştığı kısım çocuklarda tibia apofizinin bir parçasıdır. Tibia apofizi normalde 18 ila 19 yaş civarında tibia ile birleşir.

Bazı çocuklarda yürüme, koşma, atlama gibi günlük aktiviteler sırasında patellar tendonun tekrarlayan çekişleri patellar tendonda ve tendonun yapışma yerindeki kıkırdakta bir inflamasyon oluşturur. Bu durum genellikle aşırı kullanıma bağlıdır ve Osgood-Schlatter hastalığı adını alır. Tibia apofizinin tibia cismiyle birleşmesi, kaynaşması sonucu hastalığa ait belirtiler de kaybolur.

X bacaklı çocuklarda patellar tendon ile kuadriseps kası arasında normalden fazla bir açının (artmış Q açısı) bulunuşu, patellar tendonun yapışma yerinde aşırı bir yüklenmeye neden olarak Osgood-Schlatter hastalığına zemin hazırlar.

Genel Özellikler

Ergenlik çağındaki (10 ila 15 yaş) erkek çocuklarda rastlanır. Ancak kızların giderek sporla daha fazla uğraşmaları nedeniyle kızlardaki görülme sıklığı da artmıştır.

Osteokondrozlar sınıfında yer aldığından aynı gruptan başka hastalıklarla birlikte olma olasılığı vardır; örneğin Sever hastalığı.

Ailenin diğer fertlerinde de rastlanabilir.

Klinik Görümüm

Tüberositas tibiaya uyan bölgede ağrı mevcuttur. Ağrı aktiviteyle ve bağdaş kurmakla artar, ancak aktivite olmadan da ağrının görülmesi nadir değildir. Tüberositas tibiaya uyan bölge şiş ve hassastır. Bu şişlik bazı kişilerde zamanla artarak hastayı rahatsız edecek boyutlara ulaşır ve hastalık geçse de kalıcı olur. Dirence karşı diz ekstansiyonunda ağrı oluşur veya artar. Ağrı nadiren erişkin yaşta da devam eder.

Tanı

Tanı klinik olarak rahatlıkla konabilirse de kemik tümörlerinden ayırt etmek için radyolojik tetkik gerekir. Basit radyografik tetkik yeterlidir.

Tedavi

Bağdaş kurmaması, dizin fleksiyona zorlanacağı dar sıra veya koltuk arasında oturmaması, örneğin sinema, sınıf veya otobüste koridor kenarında, bacağını uzatarak oturması önerilir. Spor kısıtlanmaz, ancak kaldıraç kolu oluşturarak patellar tendonun yükünü hafifleten patella bandı kulandırtılabilir. Ağrılı dönemde buz ve NSAİ ilaçlar uygulanması yararlıdır, ağrıyı azaltır. Hasta sahipleri şişliğin bir habaset olmadığı yolunda ikna edilmelidir.

İleri olgularda yatak istirahati gerekebilir. Sportif etkinlikler kısıtlanabilir.

Nadiren de olsa radyografide patellar tendonun tüberositas tibiaya olan yapışma yerinde tibia ile kaynaşmamış ufak bir kemikçiğin kaldığı görülür. Hasta erişkin yaşta olsa da ağrı devam etmektedir. Bu kemik parçacığının eksizyonu ve drilleme ile hasta iyileşir. Bu işlem tibia apofizi kapanmadan (20 yaş öncesi) yapılmamalıdır, aksi takdirde daha büyük bir şişlik oluşur.