Tanı

Tanı ancak radyolojik değerlendirmeyle konur. Bu amaçla hastanın ayakta radyografisi çekilir. Tüm bacağın eksenlerini çizebilmek için ortoröntgenogram tercih edilir.

18 aylıktan daha ufak bir çocukta Blount hastalığı tanısını koymak pek olanaklı değildir, çünkü radyolojik değişiklikler daha henüz ortaya çıkmamıştır. Diğer bir deyişle, klinik olarak tibia varası bulunan, ancak radyolojik olarak tibia vara dışında bir özellik saptanamayan, ufak bir çocukta Blount hastalığı dışlanamaz. Bu durum 4 yaşına kadar geçerliliğini korur.

Radyolojisi Blount düşündürmeyen ufak çocukta tibianın metafizi ile diyafizi arasındaki açı ölçülerek tahminde bulunulur. Değerlendirmede tibia diyafizi uzun eksenine dik çekilen hat ile metafizin en geniş kısmından çekilen hat arasındaki açı esas alınır (metafizodiyafizer açı). Bacaklardaki dönük duruşu açı değerini etkileyebildiğinden radyografi hasta ayakta basarken ve dizleri tam karşıya bakarken çekilir.  Metafizodiyafizer açının (MD açısı) 11 dereceden fazla olduğu olgu Blount hastalığı olma riski taşır ve en az 4 yaş sonuna kadar radyolojik olarak izlenir. MD açısının 16 derece veya daha fazla çıkması durumunda hasta Blount hastası olarak kabul edilir, ancak Blount hastalığına özgü radyolojik bulgular ortaya çıkmadan kesin tanı konmaz.

Blount hastalığına özgü radyolojik bulgular tibia üst ucunda iç tarafa doğru eğim yapan, kama şeklindeki epifiz, iç tarafa doğru çapını arttırmış ve düzensiz görünen büyüme plağı, büyüme plağına komşu bölgede iç tarafa doğru gaga şeklinde uzanan metafiz, bu gaga içersinde metafizle büyüme plağının arasında yer alan radyolüsan kıkırdak bölgesi ve hemen metafizden keskin bir şekilde içe doğru açılanan diyafiz şeklindedir.

Hastalık ilerledikçe bu radyolojik bulgulara yenileri katılır. Bu gelişmeye dayanarak Langenskiöld evreleme sistemi ortaya atılmıştır.

Langenskiöld evre I’de tibia üst uç medialinde metafize ait gaga görünümü ve metafizde düzensiz kemikleşme saptanır.

Evre II’de epifiz mediale doğru eğim gösterir (kamalaşma) ve metafizdeki gagada krater tarzında bir defekt belirir.

Evre III’de metafizdeki defekt derinleşerek medialde basamak oluşturur. Epifizin medial tarafı düzensizdir.

Evre IV’de büyüme plağının mediali metafizdeki basamağa uyum sağlayarak distale doğru bükülür ve epifizin medial kısmı da metafizdeki basamağı izleyerek metafizer gagayı kaplar.

Evre V’de posteromedialde ileri derecede çökme görülür. Epifizin en iç tarafı ayrılarak çift epifiz görünümü verir.

Evre VI’da büyüme plağının medialinde köprüleşme sonucu erken kapanma saptanır.

Radyografileri Langenskiöld evreleme sisteminine göre yorumlarken başlangıçta ve sonda yer alan evreler açısından bir sorun yaşanmamakta, ancak arada yer alan evrelerde değerlendirmeler arasında fark olabilmektedir. I’den IV’e kadar olan evreler arasında tedavi ve prognoz açısından bir fark olduğunu söylemek zordur. Langenskiöld evreleme sisteminde her evrenin belli bir yaş aralığına denk geldiği doğrudur, ancak bu yaş aralığını belirleyen ırk, cinsiyet vb. gibi faktörlerin bulunduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle radyolojik ayrıntıyı doğru değerlendirmek yerine, kronolojik yaşı esas alarak tedaviyi yönlendirmek hatadır.

Erken dönemde kemik sintigrafisi yapılacak olsa tibia üst uç epifizin iç kısmında tutulumun dış tarafa oranla daha fazla olduğu görülebilir, ancak Blount hastalığı tanısı koyabilmek için bu yaştaki bir çocuğa zararlı olabilecek bu tetkiki yapmaya gerek yoktur.

Manyetik rözonans görüntüleme ve/veya bilgisayarlı tomografi ileri olguda (> 6 yaş) büyüme plağında köprüleşen kısmı ve dizin posteromedialindeki çökme değerlendirilir.

Ayırıcı Tanı

Tüm tibia vara nedenleri dışlanmalıdır.