Klinik Görünüm

Freiberg hastalığı her yaşta görülür. Bildirilen en küçük ve en büyük yaş aralığı 8 ila 77 yaştır. Ancak hastaların çoğunluğu ergenlik döneminde (12 yaş ve üstü) ve yirmili yaşlardadır. Yakınmalar hızlı boy atma dönemiyle başlar. Nadiren tesadüfen radyografide saptanır.

Tutulan metatars başına (genellikle 2. metatars başı) rastlayan bölgede aktivite ile atan, istirahatle azalan ağrı ortaya çıkar. Hasta bu nedenle aksar. Yüksek topuklu ayakkabı şiddetli ağrıya neden olur. Ağrı sürekli olmayabilir ve ancak belli yüklenme veya aktivitede ortaya çıkan tarzda da olabilir.

Tutulan metatars başına rastlayan bölgede ağrılı şişlik saptanır. İlgili metatarsofalangeal eklem hareketi ağrılı ve kısıtlıdır. Ayak tabanında ilgili metatarsofalangeal ekleme rastlayan kısımda nasır oluşmuş olabilir.

Tanı

Radyolojik incelemede saptanan bulgular zaman endekslidir. Bu nedenle tedaviyi de yönlendiren Smillie evrelemesi kullanılır. Buna göre:

Evre I - Basit radyolojik incelemeye rağmen hastalık genellikle atlanır, çünkü epifizde belli belirsiz bir fissür hattından başka radyolojik bir bulguya rastlanmaz. Dikkatli bakılırsa eklem aralığının artmış olduğu görülür.

Evre II - Metatars başındaki spongioz kemik rezorbe olur ve eklem yüzeyinde çökme görülür. Metars başı küresel görünümü yitirerek düzleşmeye başlar. Düzleşme yan radyografide metatars başının dorsaline rastlar.

Evre III - Metatars başı merkezindeki çökme belirginleşir, ancak yan radyografide metatars başının plantar kısmı sağlamdır ve çöken kısımla bağlantısını sürdürmektedir.

Evre IV - Metatars başındaki merkezi çökmenin seviyesi kraterin kenarlarından daha aşağıdadır. Çöken kısım ile metatars başı plantar yüzündeki bağlantı bozulur ve çöken kısım serbest cisim haline gelir. Krater kenarlarında ufak kırılmalar görülür ve krater kenarları merkezi çökme sahasına doğru göçer.

Evre V - Serbest cisim haline dönüşen merkezi çöken kısım rezorbe olur. Metatars başında ileri deformasyon ile metatarsofalangeal eklemde dejeneratif artrit bulguları gelişir. Metatars cismi kalınlaşır ve sklerotik görünür.

Hastalığın başlangıcında radyolojik bulgular belirgin değilken sintigrafi yararlı olabilir. Evre I'de sintigrafide tutulumda azalma, ancak sonraki evrelerde onarımın başlamasıyla tutulumda artma gözlenir.

Manyetik rözonans görüntüleme ile erken dönemde tanı koyma olanağı doğar. Diğer hastalıklardan ayırt edilmesi sağlanır. Cerrahi tedavide osteotomi yapılacaksa planlama açısından yardımcıdır.

Ayırıcı Tanı

Stres kırığı ve Morton nöroması en çok karıştırılan hastalıklardır.