Doğal Seyir
Kemik olgunlaşması tamamlandıktan sonra ekzostozların büyümesi durur ve yeni
ekzostozlar gelişmez olur.
MHE'un izleminde en dikkat edilmesi gereken husus patolojinin habis dönüşüme
uğramasıdır. Ekzostoz zemininden kıkırdak hücresinin habis tümörü olan
kondrosarkom gelişebilir. Çocukluk çağında çok düşük olan bu olasılığın ömür
boyunca % 2 ila % 4 aralığında olduğu tahmin edilmektedir. (bildirilen % 0,5
ila % 8,5).
EXT1 ve EXT2, tümörü baskılama özelliği bulunan genlerdir. Gelişen
mutasyonlar
genlerin bu özelliklerini yitirmesine neden olur. Habasete dönüşümün esas
olarak EXT1 genindeki mutasyondan kaynakladığı bilinmektedir. Daha az
sıklıkta EXT2 genindeki mutasyon da ekzostozun kondrosarkoma dönüşümüne
neden olur.
Her ne kadar habis dönüşüm daha çok yirmi yaşlından sonra görülürse de,
kondrosarkoma dönüşümün belirtileri hasta ve ebeveynleri tarafından iyi
bilinmelidir. Mevcut bir şişlikte ağrının başlaması, kütlenin hissedilir
büyüme göstermesi, şişliğin üzerindeki ciltte hafif ısı artışı ve damarların
ortaya çıkması durumunda ekzostozun kondrosarkoma dönüştüğünden
şüphelenilmelidir.
Pelvis ve omuz kuşağı ekzostozları
habaset açısından en riskli olanlardır. Habis dönüşüme uğrayan tümör yavaş
büyür ve geç metastaz yapar. Genellikle akciğerlere metastaz yapar.
Habis dönüşüm görülmeyen MHE'lu hastalar normal yaşam süresine sahiptirler.
Tanı
Hamileliğin 10. ila 12. haftalarında koryonik villus örneklemesiyle veya 14.
ila 18. haftalarda
amniyosentez ile doğum öncesi tanı
konabilir, ancak hastalığın şiddeti hakkında fikir edinilemez.
Çoğu olguda tanı koymak için klinik muayene dahi yeterli olur.
Radyolojik incelemede uzun kemiklerin
metafiz bölgesinden yumuşak dokulara
doğru uzanan, osteokondrom tarzında kemik kütleleri (ekzostoz) görülür. Çok
sayıda oluşu bir kenara bırakılacak olursa MHE'daki osteokondromların
soliter
osteokondromdan farkı çok değişik şekil göstermeleri, düzensiz olmaları ve
oturdukları kemik kısmında geniş yer işgal etmeleridir.
Ekzostoz hemen her zaman büyüme plağının uzağından dışarı doğru uzanır.
Kütle geniş tabanlı, saplı, diken biçiminde, karnıbahar gibi değişik
şekillerde olabilir. Ekzostozu örten kıkırdak şapkaya rastlayan alanda bir
miktar düzensiz kalsifikasyona rastlanabilir. Metafiz bölgesindeki ekzostoz
zamanla diyafize
doğru yer değiştirir.
Ekzostoz sınırlarında düzensizlik, silikleşme, kıkırdak alanlarda yoğun
kalsifikasyon habis dönüşümü düşündürmelidir.
Bilgisayarlı tomografi ekzostozun yayılma alanını göstererek cerrahi
planlamaya yardımcı olur. Özellikle omurga, kaburga ve
pelvisteki
ekzostozlarda bilgisayarlı tomografiye baş vurulur.
Omurilik basısı, fibuler sinir basısı,
habis dönüşüm şüphesi gibi durumlarda manyetik rözonans görüntülemeye baş
vurulur. MRG'de ekzostozu örten kıkırdak şapkanın kalınlığının 1 cm'i
geçtiğinin görülmesi durumunda habis dönüşümden kuşkulanılmalıdır.
Bu sayfada yer alan bilgilerin tamamı ebeveynleri çocuk ortopedisinin konuları hakkında bilgilendirmek amacıyla verilmektedir.
Bu bilgilerden yola çıkarak ebeveynlerin çocuklarındaki rahatsızlıklara tanı koymaları, daha da ileri giderek kendilerini hekim yerine koyarak çocuklarını tedavi etmeye kalkışmaları son derece sakıncalıdır.
Bu sayfada yer alan bilgiler bir hekimin muayene sonucu vereceği kararın yerini asla alamaz.