Patoanatomi

Naviküler kemiği talus başının dorsalateralinde yer alır ve talus boynunun dorsaliyle eklemleşir. Anormal konumu nedeniyle naviküler kama şeklini almış ve hipoplaziktir, yani tam gelişmemiştir. Talus düşey konumdadır. Aşil tendonu ve peroneallerin kontraktürü ile birlikte topuk kemiğinin valgusta ve sabit ekin pozisyonunda olduğu saptanır. Talus ve kalkaneus arasındaki subtalar eklemde ön faset genellikle oluşmamıştır, median faset ise hipoplaziktir. Talus ve kalkaneus uzun eksenleri arasındaki açı artmıştır. Kalkaneus ile kuboid arasındaki eklemde değişik derecede sublüksasyon olabilir; kubod ayak sırtına doğru yer değiştirebilir, hatta çıkabilir. Kalkaneokuboid eklemde sublüksasyon varsa ayak daha da sert bir hal alır.

Peroneus longus ve tibialis posterior tendonları öne doğru yer değiştirdiğinden ayak bileğinde plantar fleksör olarak değil, ama artık dorsifleksör olarak işlev görürler. İlaveten ayak baş parmağı ve diğer parmakların ekstansörleri (ekstansör hallusis longus ve ekstansör digitorum longus) ve tibialis anterior kasındaki kontraktüre bağlı olarak ayağın ön kısmı ayağın arka kısmına göre abdüksiyona ve dorsifleksiyona gider.

Naviküleri çıkık konumda tutan yüzeyel deltoid ligamanın tibionavikuler parçası belirgin olarak kontrakteyken, navikülerin plantar yüzeyi ile kalkaneusun sustentakulumu arasında, kalın, geniş bir bant şeklinde uzanan ve talusun kalkaneus üzerindeki stabilitesini destekleyen plantar kalkaneonavikuler bağ (spring ligaman) düşey konuma geçen talusun esnetmesiyle uzamış ve zayıflamıştır.

Ayağın orta kısmında yer alan birçok bağ kontrakte durumdadır ve çıkık naviküler ile birlikte orta ayak rijiditesini oluştururlar. 

Klinik Görünüm

Ayaktaki deformite doğumda bellidir., ama yine de gözden kaçan olgu sayısı hiç de az değildir.

Kalkaneusun ekin konumu nedeniyle ayakta dururken topuğun yerle teması azalmıştır. Topuk ayrıca valgustadır. Ayağın ön ve orta kısmı ayağın arka kısmına oranla abdüksiyonda ve dorsifleksiyondadır. Topuğun ekinusu ve ayak ön kısmının dorsifleksiyonda oluşu nedeniyle ayak kavsi tersine dönmüş ve ayak tabanı tepesi talus başında olan dışbükey bir görünüm almıştır. Talus başı ayak tabanı medialinde ele gelir. Ayak bütünüyle valgusta, eversiyonda ve dış rotasyonda görünür. Ayağın dış kenarı kısalmış, iç kenarının uzunluğu ise artmıştır. Naviküler ayak bileğinin önünde ele gelir. Talonaviküler eklemi ayağın gerek koronal, gerekse sagittal plandaki hareketlerinin hiç biriyle redükte etmek mümkün olmaz. Ayağın orta kısmının dorsal cildinda birden fazla derin kıvrım saptanır. Ayak oldukça serttir, zorlamayla fazla esnemez.

Tedavi edilmezse kemiklerde uyumsal değişiklikler meydana gelir ve sert düz tabanlık ileride ağrıya neden olur. Ayak tabanının medial kenarında beliren talus başı yumuşak doku ile yeterince korunamadığından zamanla üzerindeki ciltte ağrılı nasır gelişir. Ayağa özel yapılan ayakkabılara rağmen hastanın ayakkabı vurmasına bağlı yakınmaları devam eder. Ayağın ön kısmının zeminle teması azaldığından baş parmağın ayağın yaylanmasını sağlayan işlevi (push-off) zayıflar ve sonuçta hasta topuk temasının daha fazla olduğu bir şekilde yürür. Buna tahta bacak yürüyüşü, ya da topuk yürüyüşü denir.

Doğumsal vertikal talus gelişimsel kalça displazisi ile birlikte olabilir. Çok nadiren de yarık el veya ayak malformasyonlarıyla birlikte görülebilir.