Tanı

Halluks valgus tanısı klinik olarak konur, ancak tedavi açısından radyografiler üzerinde bazı açıların hesaplanması gerekir. Bu amaçla ayakların ayrı ayrı, ayakta basarken ön arka ve yan radyografileri çekilir. Adölesan (veya jüvenil) halluks valgustan söz edebilmek için radyografide 1. metatars tabanında yer alan büyüme plağının açık olması şarttır.

Proksimal falanks orta hattı ile 1. metatars orta hattı arasındaki açıya halluks valgus açısı (HV açısı) denir. Ergende normal değer 16 derece ve altıdır. 1. ve 2. metatars orta hatları arasındaki açıya intermetatarsal açı (İM açı) denir. Ergende normal değer 10 derece ve altıdır. İntermetatarsal açının artışı metatarsus primus varus lehinedir ve adölesan halluks valgusun oluşmasında 1. metatarsın adduksiyonun rol oynadığını gösterir. Bu durumda 1. metatars tabanı ile medial kuneiform arasındaki eklemin eğimi önem kazanır. Normalde bu eklem ayak uzun eksenine diktir. Bu eklemde mediale doğru bir eğimin bulunması metatarsus primus varusa, sonuçta da halluks valgusa yol açar. Adölesan halluks valgusta HV açısı erişkin tipe oranla daha düşük, ancak İM açı daha yüksektir. 1. metatars başı eklem yüzeyine paralel çekilen hat ile 1. metatars orta hattı arasındaki açıya distal metatars eklem açısı (DME açısı) denir. Ergende normal değer 10 derece ve altıdır.

Radyografide ayrıca sesamoid kemikciklerin konumu ve halluks valgus interfalangeusun bulunup bulunmadığı araştırılır.

Ayırıcı Tanı

Halluks valgus ile halluks valgus interfalangeusu birbiriyle karıştırmamak gerekir. Ancak her ikisi birlikte olabilir.

Serebral palside ayakta gelişen ekinovalgus deformitesi ve adduktor hallusisdeki kontraktür halluks valgus gelişmesine neden olabilir. Marfan sendromu ve Ehlers-Danlos gibi yaygın bağ gevşekliğine neden olan hastalıklarda da halluks valgus görülebilir.

Doğal Seyir

Olguların bir kısmında DME açısı normal sınırlardadır, ancak 1. MP eklemde laterale sublüksasyon söz konusudur. Bu durum daha çok erişkinlerde gözlenir ve instabil olan bu olgular düzensiz eklem olarak nitelendirilir. Bir kısım olguda ise DME açısı yüksektir ve 1. MP eklemde sublüksasyon görülmez; yani 1. MP eklem normalden daha fazla laterale doğru bakar, ancak eklem stabildir. 1. metatars başı eklem yüzeyinden çekilen hat ile proksimal falanks eklem yüzeyinden çekilen hat birbirine paraleldir ve her iki eklem yüzeyi birbirini örter. Bu durum daha çok ergenlik dönemindeki halluks valgus olgularında rastlanır ve düzenli eklem olarak nitelendirilir. Stabil halluks valgusların bir kısmında DME açısı ya normal sınırdadır, ya da hafifçe artmıştır. 1. metatars başı eklem yüzeyi ile proksimal falanksın eklem yüzeyi arasındaki arasındaki paralellik bozuktur ve 1. metatars başının dış tarafının bir kısmı proksimal falanks tabanı tarafından örtülmez, ancak eklem stabildir (deviye eklem). Düzenli eklemlerde halluks valgus deformitesinin artması düzensiz eklemlere oranla daha az olasıdır.

1. metatars tabanı ile medial kuneiform arasındaki eklemde mediale bakan bir eğimin olması deformitenin ilerliyeceğini ifade eder. Söz konusu eklemin ayak uzun eksenine dik uzanması bu eklemin stabil olduğunu ve 1. metatars adduksiyonunda artış olmayacağını gösterir.

Doğal seyirde dikkate alınması gereken diğer bir husus da aile bireylerinden birinde, özellikle de annede mevcut olan halluks valgusun seyridir. Selim seyirli bir halluks valgusa sahip bireyin çocuğundaki halluks valgusun da selim seyretmesi olası bir durumdur.