Oluşma Şekli Sınıflama Üst Brakiyal Pleksus Hasarında Klinik Görünüm Alt ve Tüm Brakiyal Pleksus Hasarında Klinik Görünüm Erken Dönem Tedavi Geç Dönem Tedavi: Omuz - I Geç Dönem Tedavi: Omuz - II Geç Dönem Tedavi: Dirsek ve Önkol
 
 ☰  
 aç

Klinik Görünüm

Klinik görünüm hasar gören sinire ve hasarın şiddetine göre değişir.

Üst Brakiyal Pleksus Hasarı

Bebek kolunu oynatmaz, kaldırmaz. Kol gövdenin yanında hareketsiz durur. Omuzdan parmaklara kadar aktif hareket gözlenmez. Kol pasif olarak hareket ettirilmek istendiğinde bebek ağlar. İlk birkaç gün köprücük kemiğinin üstündeki bölgede (supraklaviküler bölge) hafif bir şişlik fark edilebilir ve hassasiyet alınabilir. Olguların çoğunda doğumu izleyen birkaç saat ile birkaç hafta arasında değişen süre sonunda varsa şişliğin kaybolduğu, kolda bir miktar hareketin başladığı ve sinir hasarı sonucu oluşan ödemin gerilemesiyle sinir iletisinin normalleştiği gözlenir (hafif nöropraksi olguları).

Omuz abdüktor ve dış rotatorları etkilendiğinden kol gövdeye bitişik ve içe dönük durur (adduksiyon ve iç rotasyonda). Dirsek fleksörleri çalışmadığından dirsek düz konumdadır (ekstansiyon). Önkol pronasyondadır; yani el sırtı üstte durur. Bu görünümüyle bebek bahşiş alan garson gibi görünür. Eğer C7 sinir kökü de hasara katılacak olursa dirsek ekstansörleri de devre dışı kalacağından dirsek hafif kıvrık konuma (fleksiyon) gelir. Önkol supinasyondadır; yani el ayası öne bakar. Ayrıca el bileği ve el parmakları fleksiyonda durur.

Nörolojik muayenede deltoid, supraspinatus, dirsek fleksörleri ve brakioradialis kaslarında felç saptanır. Bazen sinir hasarı omuzun kalkmasına yardımcı olan supraspinatus ve infraspinatus kaslarını innerve eden supraspinatus siniri ile sınırlı kalacak şekilde hafif olabilir. Bu durumda sadece omuzun kalkmasında (abdüksiyonunda) sorun saptanır. Eğer C7 sinir kökü de hasara katılacak olursa dirsek ekstansörü triseps ile el bileği ve el parmak ekstansörlerinde felç görülür.

Nöropraksi ağırlıklı bir yaralanma söz konusuysa doğumu izleyen ilk 3 ila 4 aylık dönemde yavaş seyirli bir iyileşme izlenir. Bu süre sonunda iyileşme yavaşlar. İlk 3 aylık dönemin sonunda hiçbir iyileşme görülmemesi kötü prognoz anlamındadır.  İyileşme kolun distalinden başlayarak omuz yönünde ilerler. En geç ve en güç iyileşen supraspinatus siniridir, çünkü omuzdan çekme sırasında doğrudan hasar görür. Aksonotmez tarzında bir yaralanma söz konusuysa iyileşme omuzdan distale doğru gerçekleşir ve 20-24 ay sürer. Düşük olasılıklı nörotmez tarzındaki bir yaralanmada kendiliğinden iyileşme beklenmez. Nörotmez tarzındaki yaralanmalar hariç tüm Erb felci olgularında ilk 1 yıl içerisinde bir miktar iyileşme gözlenirse de bu süre sonunda tam iyileşme 5 bebekten ancak 4’ünde gerçekleşir.

Tedavi düzenlenmezse olaydan etkilenmeyen pektoralis major ve subskapuler kaslarının marifetiyle omuzda giderek adduktor ve iç rotator kontraktürü gelişir. Tabloya aynı tarafta köprücük kemiği kırığı gibi travmatik bir durum da eklenmişse kontraktür omuzda hızla yerleşir. Kol gövdeden uzaklaştırılmak istendiğinde ön koltuk altı çizgisinin belirginleştiği ve gergin bir yapı olarak bu pasif hareketi engellediği görülür (pektoralis major kontraktürü). Felçli kaslardaki atrofiye bağlı olarak kolun inceldiği, kürek kemiği etrafı ve omuzun silindiği gözlenir. Doğumu izleyen 4 hafta sonunda kolda saptanacak ileri atrofi kötü prognozu işaret eder. Güç uygulandığında humerus başı akromiyondan uzaklaştırılabilir; hatta arkaya çıkartılabilir. Güç uygulanmasa dahi, omuza öne fleksiyon yaptırıldığında subskapuler kasındaki kontraktür zamanla omuzun arkaya sublükse olmasına neden olur. İncelen deltoid nedeniyle omuzda akromion belirginleşir ve zamanla öne, yana ve aşağı doğru büyür. Ölçülecek olursa kolda milimetrik kısalık saptanabilir. Biseps kasındaki felç nedeniyle dirsekte radius başı giderek arkaya çıkar ve şekil bozukluğuna uğrar. Ulna kemiği ise arkaya doğru yay gibi açılanır. C7 tutulumunun daha baskın olduğu yaralanmada ise dirsek ekstansörü olan trisepsdeki felç nedeniyle dirsek fleksiyonda durur. Önkol supinasyondadır.  Kontraktür sürekli artarak dirsekte ileri fleksiyon kontraktürüne yol açar. Kontrakte biseps kasına yapılacak germe egzersizleri sabit supinasyon konumundaki önkolda radius başının öne çıkığına neden olabilir. İleri iç rotasyon kusuru elin işlevini de olumsuz etkiler.

 

 

Bu sayfada yer alan bilgilerin tamamı ebeveynleri çocuk ortopedisinin konuları hakkında bilgilendirmek amacıyla verilmektedir.

Bu bilgilerden yola çıkarak ebeveynlerin çocuklarındaki rahatsızlıklara tanı koymaları, daha da ileri giderek kendilerini hekim yerine koyarak çocuklarını tedavi etmeye kalkışmaları son derece sakıncalıdır.

 

Bu sayfada yer alan bilgiler bir hekimin muayene sonucu vereceği kararın yerini asla alamaz.

sağ kolda doğumsal kol felci