Sınıflama

FBEK olguları yakınmaların ortaya çıkış zamanına göre (akut, akut ataklı kronik, kronik), ilk başvuruda hastanın kalçasına yük verebilme durumuna göre (stabil, instabil), veya kaymanın derecesine göre (hafif, orta, ileri) olarak sınıflandırılır.

Olguların yaklaşık % 10’unu akut kaymalar oluşturur. FBEK’nın akut olarak nitelenebilmesi için yakınmaların 3 haftadan daha az bir süreden beri devam ediyor olması gerekir. Radyografide kayma bölgesinde remodelasyonun görülmemesiyle kronik olgulardan ayırt edilir. Akut ataklı kronik olgular ise uzun süredir devam eden ağrı ve aksamanın kısa bir dönem önce aniden artmasıyla karakterizedir. Radyografide, kayma bölgesinde kronik olgulara özgü olan remodelasyona ilaveten akut bir kaymayı ifade eden bir aralanma saptanır. Kronik olgular yakınmaların 3 haftadan fazla bir süre için söz konusu olduğu olgulardır. Radyografide yavaş gelişen kayma sonucu femur boynunda oluşan aralığı dolduran kemik dokusundan ibaret remodelasyon görülür.

İlk başvuruda kırık benzeri aşırı yakınmaları (ağrı, hareket kısıtlılığı) olan, koltuk değneği ile dahi basamayan olgularda femur başında avasküler nekroz gelişme olasılığı çok yüksektir (iki çocuktan birinde). İnstabil olarak adlandırılan bu olguların aksine, koltuk değneği ile veya o olmadan basabilen, yakınmaları daha hafif olan olgularda (stabil olgular) avasküler nekroz gelişme olasılığı çok düşüktür. Bu sınıflamada yakınmaların ne kadardır sürdüğü hesaba katılmamaktadır, çünkü ne akut kaymaların tümü instabildir, ne de kronik kaymaların tümü stabildir. Burda FBEK’nın doğal seyrini etkileyen en önemli unsur olan avasküler nekroz olasılığına göre bir ayrım yapıldığından, prognozu göstermesi açısından bu türlü bir ayrım akılcıdır.

FBEK olguları kaymanın derecesine göre de sınıflandırılabilir. Boyer sınıflamasına (modifiye Southwick) göre kurbağa pozisyonunda çekilen yan radyografide femur başı epifizinin fize komşu ön ve arka noktaları bir hat ile birleştirilir. Bu çizgiye dik inilen hat ile femur cismi ortasından geçen hat arasındaki açı ölçülür. Normal kalça ile tutulan kalçadaki açılar arasındaki fark değerlendirilir. Bu fark 30 dereceden az ise kayma hafif, 30 ila 50 derece arasındaysa orta, 50 dereceden büyükse ileri olarak değerlendirilir. Tutulum çift taraflı ise normal değer 12 derece olarak kabul edilerek hesaplama yapılır.