Komplikasyonlar
Suprakondiler humerus kırıkları hiç de
nadir olmayan ciddi komplikasyonları nedeniyle çocukluk çağının en sorunlu
kırıkları arasında yer alır.
Damar Yaralanması
Suprakondiler humerus kırığında % 3 ila
38 oranında damar hasarı meydana gelir. Brakiyal arter yaralanmasının
dışında supratroklear arter veya rekürran arter de yaralanabilir. Brakiyal
arter yaralanması, yakın komşuluğu nedeniyle çoğunlukla median sinir
yaralanması ile birlikte görülür.
Ekstansiyon tipi suprakondiler humerus
kırığında öndeki
brakiyal kas brakiyal arterin hasar
görmesini oldukça engeller. Bununla birlikte aşırı kaymış kırıklarda
proksimal
kırık parçanın ucu kası yırtarak brakiyal arteri zedeleyebilir. Nadiren
arter kırık parçaları arasında da kalabilir. Asgari kayma gösteren
kırıklarda dahi
fasya altından dirsek önüne yayılan
kırık hematomu
artere bası yapabilir.
Arterde kopma, spazm, arter duvarında
hasar (intima
hasarı), pıhtıya (trombüs) bağlı tıkanma görülebilir. Bu durumda dirsekten
itibaren kol cildi beyazlaşır, soğur ve
radyal nabız alınamaz. Basit sıkışmalar
ilk başvuru anında yapılabilecek bir
redüksiyon denemesiyle ortadan
kaldırılabilir ve dolaşım genellikle normale döner. Hatta bu durum bazen
dirseğin sadece
ekstansiyona getirilmesiyle de
sağlanabilir. Dolaşım normale dönmezse acilen damar
eksplorasyonu
yapılarak damardaki patolojiye yönelik tedavi uygulanır (papaverin gibi
damar genişletici ilaçlar, stellate
ganglion bloku, ürokinaz gibi pıhtı
eriticileri,
ven
grefti vb.); kırığın açık redüksiyonu ve çapraz
Kirschner telleriyle
tespiti unutulmamalıdır. Aslında açık redüksiyonla birlikte dolaşım
çoğunlukla geri döner ve damara müdahaleye gerek kalmaz, ancak redüksiyonla
dolaşımın tekrardan sağlandığı durumlarda veya sadece nabızda azalmaya neden
olan arter spazmı veya basısında damarda tromboz (pıhtı oluşumu) gelişebilir
ve iskemiye
ve
kompartman sendromuna neden olabilir. Bu
tür hastalar dolaşım açısından yakından izlenmelidir.
Damarın yaralandığı kısım inferior
ulnar kollateral arterin
distalindeyse, dirsek bölgesindeki
zengin damar ağı (kollateraller)
brakiyal arterin tümüyle koptuğu olgularda dahi kolun distal kısmını
genellikle besleyebilir. Böyle bir durumda radyal nabız alınmamasına karşın
el sıcaktır. Bu, elde yeteri kadar bir dolaşım olduğunu gösterir. Radyal
nabzın alınamamsı, cerrahi girişim için mutlak endikasyon oluşturmadığı gibi,
radyal nabzın alınmaması da iskeminin gelişmeyeceğini garanti etmez.
Bazı deneylerde brakiyal arter bağlansa dahi elde dolaşımın bozulmayacağı
veya geri dönebileceği gösterilebilmiştir. Bu nedenle radyal nabız
alınamamasına karşın elin sıcak olduğu olgularda takiple yetinilmesi
gerektiği ileri sürülmüştür. Ancak damar onarılmadığı zaman ileride pıhtı
tıkacı oluşumuna bağlı ilerleyici iskemi gelişmesi (dolaşım bozukluğu),
soğuğa dayanıksızlık, egzersiz klodikasyosu (kol kasları çalışırken ani ağrı
duyulması ve eyleme ara vermek zorunda kalınması), veya büyüme geriliği (önkol
ve ele ait kemiklerın uzamasında geri kalma) gibi potansiyel riskler söz
konusu olabilir. Nabzı alınamayan, ancak eli sıcak olan bir kişide açık
redüksiyon sonrası veya ürokinaz tedavisi sonrası nabzın geri dönme
olasılığı hayli yüksektir. Bu nedenle nabzı alınamayan, ancak eli sıcak olan
bir kişide acil damar eksplorasyonu gerekmez, ancak belli bir süre sonra
nabzın dönmediği olgularda ayrı bir girişim olarak damar onarımı yapılması
daha uygundur.
Dolaşımı normal olan bir
ekstremitede
redüksiyon denemesi sonrası ortaya çıkan dolaşım bozukluğu durumunda
arterin
acil eksplorasyonu gerekir.
Bu sayfada yer alan bilgilerin tamamı ebeveynleri çocuk ortopedisinin konuları hakkında bilgilendirmek amacıyla verilmektedir.
Bu bilgilerden yola çıkarak ebeveynlerin çocuklarındaki rahatsızlıklara tanı koymaları, daha da ileri giderek kendilerini hekim yerine koyarak çocuklarını tedavi etmeye kalkışmaları son derece sakıncalıdır.
Bu sayfada yer alan bilgiler bir hekimin muayene sonucu vereceği kararın yerini asla alamaz.
2 = inferior ulnar kollateral arter
2 = superior ulnar kollateral arter
3 = inferior ulnar kollateral arter
4 = supratroklear arter
5 = ön ulnar rekürran arter
6 = arka ulnar rekürran arter
7 = radyal kollateral arter
8 = radyal arter
9 = ulnar arter
10 = kommünal interossöz arter