Cerrahi Tedavi

Eğrilik Çeşiti

Hastada birden fazla eğrilik olabilir. Bu eğrilikler arasında hangisinin majör, hangisinin minör eğrilik olduğunu saptamak gerekir. Majör eğrilik Cobb açısı daha fazla olan ve cerrahi girişim uygulanacaksa füze edilmesi gereken eğriliktir. Bazen iki majör eğrilik birlikte olabilir. Eğriliğin yerleşimine ve majör eğriliğin sayısına göre uygulanacak cerrahi yöntem de değişir. Bu açıdan eğrilikleri sınıflama gereksinimi duymuş ve King-Moe sınıflama sistemi geliştirilmiştir. Ancak zamanla bu sistemin tüm eğrilik çeşitlerini kapsamadığı, yeni geliştirilen cerrahi instrumanlara ayak uyduramadığı ve sagittal dengeyi pek dikkate almadığı anlaşıldığından, yerini günümüzde Lenke sınıflandırma sistemine bırakmıştır.

Eğrilikleri Lenke sınıflamasına göre nitelendirmeden önce eğriliğin esnekliğini belirlemek gerekir. Bu amaçla hastanın her iki lateral bending (yana eğme) radyografileri çekilerek, eğriliğin gövdenin karşı tarafa eğilmeye zorlanması sonrası nereye kadar düzeldiği araştırılır. Böylelikle hangi eğriliğin yapısal olduğu, hangisinin telafi mekanizmasıyla oluştuğu anlaşılmış olur. Lenke tip 1 eğrilik, yapısal tek bir torasik eğriliği ve bunun altında yapısal olmayan lomber bir eğriliği ifade eder. Lenke tip 2 eğrilikte iki tane yapısal torasik eğrilik ve yapısal olmayan bir lomber eğrilik bulunur. Lenke tip 3 eğrilikte hem yapısal torasik, hem de yapısal lomber eğrilik söz konusudur (çift majör eğrilik). Lenke tip 4 eğrilik her iki torasik eğriliğin ve de ayrıca lomber eğriliğin yapısal olduğu üç major eğrilik biçimindedir. Lenke tip 5 eğrilikte sadece yapısal bir torakolomber veya lomber eğrilik bulunur. Lenke tip 6 eğrilikte yapısal torakolomber veya lomber eğriliğin üstünde, ondan daha ufak, ancak rotasyonu daha fazla, yapısal torasik bir eğrilik söz konusudur.

Omurgayı deformitenin tersi yönünde döndürerek düzelmeyi sağlayan yeni instrumentasyon sistemleri omurgada selektif (seçici) füzyon yapma olanağını sağlamıştır. Bu sayede düzelmeyi koruyacak kadar omurga kısmı füze edilmekte ve omurga esnekliği nisbeten korunmaktadır. Omurganın en hareketli kısmı olan lomber bölgeyi dikkate alarak cerrahi planlama yapan Lenke sınıflama sistemi selektif füzyon alanını belirlemede yol göstericidir. Bu amaçla Lenke sınıflamasındaki her tip bazı alt gruplara ayrılır. Alt grupları belirlemede lomber omur düzenleyici ve sagittal torasik düzenleyici   gibi iki parametreden yararlanılır.

Lomber omur düzenleyiciyi saptamak için önce stabil omurun bilinmesi gerekir. Merkezi sakral hat tarafından en ortadan kesilen, lomber eğriliğin en proksimalindeki alt torasik veya lomber omura stabil omur denir. Eğer merkezi sakral hat omurdan ziyade bir disk aralığını daha ortadan kesiyorsa bunun altındaki (kaudalindeki) omur stabil omur olarak seçilir. Stabil omuru belirlerken mevcut pelvis oblikliğinin ayakta çekilen radyografide 2 cm’den daha fazla bir asimetri yaratmaması gerekir. Aksi halde kısa bacağın altına destek koyup o taraf yükseltilerek pelvisin yatay konuma getirilmesi sağlanmalıdır.

Lomber omurga düzenleyici A dendiği zaman merkezi sakral hattın lomber eğrilikteki omurlarda, ta stabil omura kadar, hep pediküller arasına rastladığı anlaşılır. Söz konusu yapısal eğrilik her zaman torasik bir eğriliktir. Lomber omurga düzenleyici B’de merkezi sakral hat lomber eğrilikteki tepe omurunun içbükey tarafındaki pedikülünün iç kenarı ile tepe omurunun dış kenarı arasından geçer. Yapısal eğriliğin tepe omuru mutlaka torakal bölgeye rastlar. Lomber omurga düzenleyici C’de merkezi sakral hat lomber eğrilikteki tepe omurunun dış kenarının iç tarafında kalır; yani lomber eğriliğin tepe omuruna rastlamaz. Yapısal eğriliğin tepe omuru torakal, torakolomber veya lomber bölgelerden birinde olabilir.

Yeni kuşak, güçlü derotasyon yapan spinal implantların isteklerini gözeten Lenke sınıflama sisteminde torakal bölgedeki sagittal plan deformitesinin (lordozun) derecesi de önem kazanır. Bu amaça T₅ ila T₁₂ arasındaki sagittal açı ölçülür (sagittal torasik düzenleyici). Sagittal torasik düzenleyici 10 dereceden azsa eğrilik hipokifotik, 10° ila 40° arasındaysa normal, 40 dereceden fazlaysa hiperkifotik olarak nitelendirilir. Böylece her alt grup sagittal torasik düzenleyiciye göre kendi arasında daha alt gruplara ayrılır.